نوشته‌ها

ریشه واژه چاپ

ریشه کلمه چاپ

در مورد ریشه کلمه چاپ [نام های دیگر طبع ، باسعه] چند نظر وجود دارد، عده ای می گویند که این واژه از کلمه هندی چاپینا (chappn) گرفته شده است، عده ای هم معتقند که این کلمه، از کلمه چاو که نام نوعی پول در عصر ایرانیان بوده است، عده ای هم این کلمه را برگرفته از کلمه قدیمی تر چهاپ که از واژه چاو مغولی آمده است دانسته اند.

چاپ یعنی چه؟ (ریشه واژه چاپ)

چاپ در لغت:

به معنای اثر، نقش، نشان و مهر است و در متن های مختلف مترادف کلمه چاپ را برابر با کلمات طبع، باسمه، و تافت قرار داده اند. چاپ به معنای فشردن یک سطح بر سطحی دیگر است.

چاپ در اصطلاح:

به عمل، فن، و صنعت تکثیر صورت و نقش‌های دوبعدی مانند ارقام، خط ها، حروف، تصویرها و… به‌وسیلهٔ گذاردن اثر این نقش‌ها بر پارچه، کاغذ، یا مواد دیگر، به‌ویژه چاپ مواد خواندنی، با تصویر یا بدون تصویر بر روی کاغذ گفته می‌شود.

در تعریفی دیگر، چاپ به پاره ای از عملیات می گویند که متن خام را به اثر درخور انتشار مانند کتاب، مجله، روزنامه، و جز آن تبدیل کند.

شناخته شده‌ترین کار چاپی، چاپ بر روی کاغذ  است.امروزه با پیشرفت تکنولوژی چاپ این عمل روی مواد نایلونی، سلولوزی، پارچه ای، چرمی، مواد شیمیای، فلزی، شیشه‌ای با اشکال صاف یا ناهموار، مقعر یا محدب و … صورت می‌گیرد.

چاپ از نظر لغت نامه دهخدا

عملی است که بواسطه آن می توان از روی یک نوشته چند نسخه شبیه به هم را تهیه کرد. (لغات نو فرهنگستان ).

طبع و باسمه و تافت و انطباع و تافتگی از روی خط و نوشته . (ناظم الاطباء)؛

چاپ اول ، طبع نخستین کتابی ؛ چاپ عبدالرحیم ،

چاپ سنگی و چاپ سربی و چاپ ژلاتینی از انواع طبع است . || دروغ . گزافه . اغراق . در وجه اشتقاق این کلمه عقاید مختلف اظهار شده است . بعضی دانشمندان کلمه چاپ را منبع از چاو دانسته اند. از جمله دانشمند فقید عباس اقبال در مجله بهار سال ۲ شماره ۸ تحت عنوان « چاو، چاپ ، اسکناس » می نویسد: «چیزی که به احتمال قوی می توان گفت این است که دو لفظ «چاپ » و «چاپ خانه » ( که امروز معمول است ) همان «چاو» و «چاوخانه» قدیم است که با کمی تحریف، به این صورت در آمده است.

از نظر فرهنگ فارسی معین:

نقش کردن نوشته ها و تصاویر روی کاغذ به وسیله ی ماشین های ویژه این کار،

طبع : سنگی طبع نوشته ها و غیره به وسیله تحریر بر روی صفحه مخصوص و انعکاس آن بر روی کاغذ.

سربی طبع نوشته ها و غیره به وسیله حروف سربی .

مسطح طبع نوشته ها به وسیله حروف چاپی

سیلک نوعی طریقه چاپ بر روی مقوا، چرم ، پارچه و مانند آن بااستفاده از پارچه ابریشمی (ارگاندی )

 افست نوعی طریقه چاپ توسط زینگ .

از نظر فرهنگ لغت عمید

تکثیر و تولید نوشته به تعداد زیاد، نقش کردن تصویر یا نوشته برروی کاغذ یا پارچه، تولید و انتقال فیلم بر روی کاغذ عکاسی

واژه های مصوب فرهنگستان

چاپ کردن : یکی از زیرگزینه‏های پرونده که برای چاپ پروندۀ مورد نظر به کار می‏رود

چاپخانه:

چاپخانه نیز در لغت به‌معنی محلی برای چاپ کردن و در متون مختلف مرادف این کلمه را برابر مطبعه، دارالطباعه، و باسمه‌خانه دانستند. چاپخانه محلی است برای انجام کارهای چاپی بر روی کاغذ و سایر مواد از طریق انواع چاپ و به نوبه ای دیگر، چاپخانه محلی است که در آن جا چاپ کتاب، نشریات، و مانند آن انجام می‌گیرد. امروزه، چاپ به عنوان یک کار مهم صنعتی در نظر گرفته می شود که بخش اساسی صنعت نشر و بخش مهمی از فعالیت‌های اداری و حکومتی را شامل می‌شود.

انواع چاپ: چاپ لترپرس که به صورت برجسته صورت می گیرد و قدیمی ترین روش چاپ است .چاپ افست که معمولا برای انتشارات و تبلیغات استفاده می شود ، چاپ هلیوگراور و چاپ فلکسو که  معمولا برای بسته بندی استفاده می شود، چاپ سیلک اسکرین که معمولا برای تبلیغات تفکیکی مورد استفاده قرار می گیرد و چاپ دیچیتال که با استفاده از دستگاه های جدید دیجیتالی عمل چاپ اتفاق می افتد و معمولا برای تیراژهای پایین از این نوع چاپ استفاده می کنند.